Streszczenie praktyki:

Rozwój Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego w Strzelcach Opolskich władze placówki postanowiły zrealizować wg spójnej i szczegółowej strategii. Podjęto wyzwanie stworzenia profesjonalnej strategii rozwoju na lata 2010–2015. Najważniejszymi celami opracowania Strategii było perfekcyjne przygotowanie absolwentów do rynku pracy, poszerzenie oferty szkoły, unowocześnienie bazy dydaktycznej oraz podniesienie kwalifikacji nauczycieli. Przygotowanie Strategii wymagało rozległej pracy badawczej – zgromadzenia i przeanalizowania wielu informacji i danych. Opracowana Strategia została zrealizowana i przyniosła oczekiwane efekty. Po jej ewaluacji podjęto kolejną strategię na lata 2016–2020.

Opis praktyki:
W skład CKZiU wchodzą: technikum, zasadnicza szkoła zawodowa, liceum ogólnokształcące dla dorosłych oraz centrum kształcenia ustawicznego umożliwiające uzyskanie i uzupełnienie wiedzy, umiejętności i kwalifikacji zawodowych w formach pozaszkolnych przez osoby, które spełniły obowiązek szkolny.

Najważniejszymi celami opracowania Strategii było perfekcyjne przygotowanie absolwenta do rynku pracy, poszerzenie oferty szkoły, unowocześnienie bazy dydaktycznej oraz podniesienie kwalifikacji nauczycieli. Szkoła oprócz prowadzenia bieżących działań uczestniczyła systematycznie w wielu projektach oraz za pośrednictwem organu prowadzącego aplikowała o środki finansowe z z funduszy europejskich lub samodzielnie o środki z programu Leonardo da Vinci. Wszystkie działania były prowadzone z wykorzystaniem zasobów szkoły (ludzkich i majątkowych) oraz środków finansowych pozyskanych w ramach projektów.

Faza przygotowawcza została podzielona na następujące etapy:

– Szkolenie kadry kierowniczej w zakresie pozyskiwania i wykorzystywania środków finansowych, (przykładowe kursy: Wsparcie edukacji w ramach EFS – perspektywy w nowym okresie programowania, Przygotowanie kadry kierowniczej szkół do pozyskiwania funduszy na projekty edukacyjne ze środków UE.

– Opracowanie struktury przyszłej strategii wg następujących elementów: baza szkoły, kadra, sytuacja dydaktyczno-wychowawcza, podział zadań pomiędzy osoby odpowiedzialne, określenie metod pozyskiwania danych.

– Przygotowanie narzędzi do analizy poszczególnych obszarów.

– Zgromadzenie danych, przeprowadzenie analiz w zakresie: istniejącej bazy szkoły, kadry pedagogicznej i niepedagogicznej, demografii w gminach pow. strzeleckiego, liczby uczniów oraz słuchaczy i oddziałów szkoły w ostatnich 10 latach, kształconych zawodów, współpracy z pracodawcami, wyników egzaminu zewnętrznego, sukcesów edukacyjnych uczniów, realizowanych programów profilaktycznych, akcji charytatywnych, pozyskiwania środków finansowych.

– Przeprowadzenie analizy SWOT i przygotowanie strategii rozwoju na następne lata.

– Konsultacje opracowanej strategii z nauczycielami (w formie mailowej oraz na zebraniu rady pedagogicznej).

– Wdrożenie przyjętej strategii w ostatecznej wersji uwzględniającej wnioski z konsultacji.

Powyższa procedura została przeprowadzona dwukrotnie. W roku 2010 została przyjęta do realizacji „Strategia na lata 2010–2015”, w 2013 roku dokonano zmian w Strategii ze względu na zmiany wynikające z reformy szkolnictwa ponadgimnazjalnego. W 2015 roku została przeprowadzona ewaluacja zrealizowanej Strategii oraz przyjęta do realizacji „Strategia Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego w Strzelcach Opolskich na lata 2016-2020”.

Stworzenie strategii wymagało rozległej pracy badawczej – zebrania i przeanalizowania bardzo wielu informacji i danych. Do tego celu wykorzystano różnorodne metody i narzędzia pracy. Zaobserwowano i przeanalizowano bieżące działania szkoły, a wyniki zgromadzono w formie notatek oraz plików cyfrowych. Przeanalizowano dokumenty dotyczące bazy dydaktycznej (infrastruktura szkolna) oraz kadry pedagogicznej i niepedagogicznej ze szczególnym uwzględnieniem kwalifikacji. Na tej podstawie określono potrzeby inwestycyjno-remontowe szkoły oraz potrzeby szkoleniowe dla pracowników. Dodatkowo analizie podlegała dokumentacja urzędu pracy w zakresie zawodów deficytowych i nadwyżkowych dla powiatu strzeleckiego i województwa opolskiego.

Przeprowadzono również rozległe badania ankietowe wśród następujących grup respondentów: uczniowie klas I CKZiU, uczniowie klas III gimnazjów powiatu strzeleckiego, rodzice gimnazjalistów. Pytania zawarte w ankietach zostały przygotowane przez doradcę zawodowego oraz zespół ds. promocji i dotyczyły preferencji zawodowych, a także powodów wyboru danego zawodu w kształceniu ponadgimnazjalnym. Druga grupa ankiet została skierowana do pracodawców rynku lokalnego i dotyczyła ich oczekiwań względem absolwentów szkół. Oprócz badań ankietowych informacji od różnych grup interesariuszy dostarczyły również wywiady i rozmowy. W ten sposób zostały ustalone potrzeby lokalnych przedsiębiorców oraz preferowane formy współpracy. Dodatkowo w okresie 2010–2015 zostały zorganizowane 2 konferencje z pracodawcami, z udziałem m.in. przedstawicieli Powiatowego Urzędu Pracy oraz Kuratorium Oświaty w Opolu. Celem konferencji było ustalenie potrzeb i oczekiwań przedsiębiorców względem szkoły w zakresie kształcenia. Określono też potrzebę umożliwienia uczniom uzyskiwania dodatkowych kwalifikacji pozaszkolnych w formie kursów finansowanych ze środków unijnych (typu spawanie MAG, TIG, uprawnienia SEP, uprawnienia pilota wycieczek itd.).

Z kolei metodą analizy porównawczej zbadano wyniki egzaminów szkoły w odniesieniu do wyników okręgowych i krajowych. Dzięki temu ustalono mocne i słabe stron szkoły w zakresie kształcenia ogólnokształcącego i zawodowego. W ramach niwelowania słabych stron wskazano możliwości pozyskania dodatkowych środków na wyrównanie szans. Metoda szacowania połączona z dokładną analizą statystyczną została wykorzystana przy prognozowaniu liczby oddziałów, uczniów i słuchaczy na przyszłe lata.

Działania podjęte w związku z przygotowywaniem, ale przede wszystkim realizacją, strategii wpłynęły znacząco na rozwój szkoły. W działaniach prowadzonych w latach 2010–2015 wykraczających poza ramowe zadania wzięło udział 102 nauczycieli oraz 1131 uczniów. Wartość projektów miękkich przekroczyła 1,5 mln zł. Wartość inwestycji i zakupu pomocy dydaktycznych ze środków poza budżetem przekroczyła również 1,5 mln zł. Dzięki podjętym działaniom dokonano następujących zmian: