Opis: 

Gazetka jest wydawana w szkole od 2000 roku, najpierw ukazywała się pod nazwą „Numer jeden”, później pod nazwą „Poligrafik” i tak jest do dziś, jest wydawana cyklicznie – towarzyszy ważnym wydarzeniom szkolnym i ogólnopolskim – obecnie jest to około 4 do 5 wydań w roku. Jest w pełni redagowana przez uczniów, pod kontrolą nauczycieli. Wydanie w języku polskim ukazuje się regularnie, wersja w innych językach natomiast na potrzeby projektów wymiany międzynarodowej.

Gazetka jest redagowana przez redakcję gazetki szkolnej składającą się z uczniów szkoły i nauczycieli, każdy uczeń ma możliwość napisania artykułu, przeprowadzenia wywiadu, wspólnie opracowywany jest skład i szata graficzna pisma. To zespół młodych ludzi – uczniów szkoły
z różnych klas wszystkich kierunków kształcenia, którzy pracują w zespole, w którym każdy ma określoną rolę. Każdy kolejny numer pisma jest pomysłem uczniów, korektę artykułów wykonują nauczyciele. Pismo w całości jest pracą uczniów – jego druk jest również wykonywany przez uczniów w warsztatach szkolnych. Uczniowie pracę w gazetce szkolnej wykonują w ramach rozwijania swoich pasji i zainteresowań po lekcjach.

Przyczyna i cel wdrożenia praktyki:

Gazetka jest odzwierciedleniem zainteresowań uczniów, umożliwia prezentację ich spojrzenia na szkołę i problemów, które ich dotyczą, są zapisem najważniejszych szkolnych wydarzeń, konkursów, wydawana jest również w języku angielskim i innych językach na potrzeby projektów międzynarodowych – podczas wymiany młodzieży. Praktyka tworzenia gazetki szkolnej obejmowała i nadal obejmuje całościowy proces edukacji technologicznej opartej na wszystkich etapach tworzenia publikacji dziełowych, broszurowych gazetowych i akcydensowych. W okresie powstawania gazetki kształcenie zawodowe w naszej szkole w zakresie poligraficznym oparte było na tradycyjnych metodach w przeciwieństwie do potrzeb i przemian zachodzących
w rodzimej poligrafii podążającej w kierunku cyfryzacji. Wymagało to jednak wielu zmian i przekształceń dotyczących zarówno programów nauczania, budowy nowoczesnej bazy dydaktycznej oraz zmiany metodyki nauczania.

Kierunek tych zmian wytyczały również wiodące przedsiębiorstwa branżowe
w naszym kraju. Jednak jednym z ogniw inspiracji był nauczyciel przedmiotów zawodowych, który zainteresował uczniów takim działaniem i zebrał grupę uczniów chętnych, kreatywnych i z pasją, nad którymi objął opiekę. Jego inspiracja natomiast pochodziła z obserwacji kierunku studiów, które skończył na Wydziale Projektowania Grafiki Wydawniczej w Uniwersytecie Illinois w Stanach Zjednoczonych Ameryki oraz wynikała równie z własnych doświadczeń zdobytych poprzez wieloletni udział w procesach projektowych z zakresu grafiki wydawniczej, realizowanych we współpracy z PP Sztuk Plastycznych, Spółdzielnią Plastyka
w Krakowie oraz Zakładom ART przy Związku Polskich Artystów Plastyków. Zainspirował uczniów do działania przekazując im zdobytą przez siebie wiedzę w tym kierunku i swoje doświadczenie.

Pomysłodawca/inicjator oraz osoba odpowiedzialna za wdrożenie działania:

Pomysłodawcą i inicjatorem była młodzież szkoły, która w 2000 roku stworzyła pierwszą redakcję pisma, opiekunami zostali polonistka Małgorzata Kaleta i nauczyciel przedmiotów zawodowych Jerzy Parketny. Szkoła w tamtym czasie kształciła w profilu Poligraficzno-Księgarskim. Nowe wyzwania oraz oczekiwania przedsiębiorców dynamicznie rozwijającego się wówczas poligraficznego rynku pracy wymagały unowocześnienia i doposażenia bazy dydaktycznej szkoły, co umożliwiły projekty MRPO – modernizacja i doposażenie bazy dydaktycznej szkoły. Placówka szkoły jest doskonale wyposażona w sprzęt i oprogramowanie do nauki zawodu. Posiada doskonałą bazę do kształcenia przedmiotów zawodowych.

Uczniowie pracują na najnowszym sprzęcie i urządzeniach, co zapewnia im pozyskanie wiedzy i umiejętności jakie oczekują od absolwentów szkoły pracodawcy. Praca w gazetce szkolnej pozwala uczniom zaspakajać swoje potrzeby związane z zainteresowaniem zawodem oraz zdobywać wiedzę i umiejętności wykraczające poza materiał nauczania.

Opis fazy przygotowawczej:

Zorganizowane zostały w szkole profesjonalne warsztaty dziennikarskie, nawiązaliśmy współpracę z krakowską „Gazeta Wyborczą”, gdzie również odbyły się takie warsztaty, poddawaliśmy ocenie pismo gazetki szkolnej poprzez zorganizowanie I Krakowskiego Spotkania Redaktorów Gazetek Szkolnych, wydawanych w szkołach średnich. Trwało to około miesiąca, uczniowie uczestniczyli w takich spotkaniach. Działania te pozwoliły młodzieży na zdobycie profesjonalnej dodatkowej wiedzy z zakresu redagowania pism.

Natomiast od strony praktycznej początkowa faza przygotowań skupiona była na pozyskaniu sprzętu komputerowego i odpowiedniego profesjonalnego oprogramowania, które powinno obejmować wszystkie procesy przygotowawcze czasopisma do procesów drukowych włącznie. Były to działania oparte o ówczesne możliwości budżetowe szkoły, a także wsparcie ze strony zaprzyjaźnionych przedsiębiorstw poligraficznych, które w drodze darowizny przeznaczały nam na ten cel komputery, urządzenia drukujące i profesjonalne oprogramowanie. Dużą pomocą służyła nam na ten czas firma Agfa Graphics i Heidelberg.

Inicjatywy te spotkały się z bardzo dużym zainteresowaniem uczniów, którzy pragnęli utworzyć redakcję gazety z prawdziwego zdarzenia, zamierzali poznać całokształt prac związanych z funkcjonowaniem redakcji, a przede wszystkim jako uczniowie szkoły poligraficznej chcieli ją tworzyć w oparciu o najnowsze technologie i profesjonalny park maszynowy. W tym czasie powstał uczniowski zespół prawdziwych pasjonatów nowoczesnej poligrafii tworzących redakcję pod nazwą „Numer jeden”. Uczniowie pragnęli zamieszczać w tworzonym czasopiśmie swoje przemyślenia i własną twórczość literacką, graficzną a nawet scenariusze teatralne, przybliżając ją szerszemu gronu odbiorców.

Organizacja procesu:

Gazetka miała w szkole swoją redakcję, uczniowie redaktorzy spotykali się regularnie przy opracowaniu kolejnych numerów, czas wydawania był uzależniony od ilości materiału do druku. Z biegiem lat gazetka zmieniła swój charakter, stała się pismem informacyjnym, czasami tematycznym. Zmieniały się składy redakcyjne, ale pismo jest ciągle wydawane i angażowani są ciągle nowi uczniowie z różnych klas.

Pierwszym krokiem podjętym wraz z rozrastającą się szybko grupą uczniów było wyremontowanie niewielkiego pomieszczenia przeznaczonego na redakcję gazetki. Drugim etapem było wyposażenie redakcji w trzy niezbędne komputery, skaner oraz oprogramowanie do przekształceń fotografii cyfrowej, składu i łamania publikacji gazetowych. Trzeci etap dotyczył poszukiwania sponsorów do naświetlania materiałów kopiowych oraz naświetlania form drukowych potrzebnych do produkcji naszej gazetki. Czwarty etap związany był z poszukiwaniem drukarń, które mogłyby zająć się na własny koszt produkcją niskich nakładów naszej gazetki, początkowo o nazwie „Numer jeden”, który po kilku latach został przekształcony w czasopismo „Poligrafik”. Kiedy w 2009 roku w ramach projektu MRPO otrzymaliśmy nową czterokolorową maszynę drukującą firmy Heidelberg, która stanowi wyposażenie warsztatów szkolnych, sami mogliśmy zająć się drukowaniem nakładu naszej gazetki – i tak jest do dziś. Uczniowie samodzielnie ja drukują, kroją i szyją nakład na warsztatach szkolnych.

Opis zastosowanych narzędzi i metod, wypracowanych kryteriów:

Gazetka to przede wszystkim praca w grupie, doskonalenie publicystycznych form wypowiedzi, metody pracy stosowane na lekcjach języka polskiego, które w naturalny, niewymuszony sposób bogacą język, przyczyniają się do wszechstronnego rozwoju ucznia (dyskusja, korekta, prezentacja, pisanie) i uczestniczenia w szeroko rozumianej kulturze życiu społecznym. Wykorzystywaną metodą pracy jest praca w grupach, polegająca na realizacji zadań praktycznych. Metoda projektu i „burzy mózgów” jest wykorzystywana w fazie planowania zadań. Dyskusja jest metodą umożliwiającą rozwiązywanie problemów.

Kolejną metodą pracy są zajęcia warsztatowe, podczas których młodzież pod opieką nauczycieli realizuje proces produkcyjny. Inną formą stosowanych narzędzi są ćwiczenia w grupach polegające na analizowaniu powierzonych zadań. W ramach działalności redakcji gazetki odbywają się wycieczki młodzieży do wydawnictw, redakcji i zakładów poligraficznych zajmujących się przygotowywaniem materiałów do druku, drukowaniem w różnych technikach oraz procesami wykończeniowymi produktu, co pozwala uczniom doskonalić umiejętności zawodowe. Podstawowym narzędziem pracy jest Internet, przy pomocy którego uczniowie komunikują się ze sobą, przesyłają prace pomiędzy poszczególnymi działami podczas realizacji procesu produkcyjnego.

Ponadto narzędzia pracy stanowią sprzęt i oprogramowanie poligraficzne.

Powstawanie czasopisma wymagało wielu przygotowań zespołów redakcyjnych nakierunkowanych do wykonywania zadań literackich, pracy
w zaawansowanych technologicznie aplikacjach programowych, a zwłaszcza poznania zasad elektronicznego składu, łamania tekstów i ilustracji, tworzenia grafiki cyfrowej oraz działania redakcji w oparciu o Polskie Normy. Ważnymi szkoleniami grup redakcyjnych było też zapoznawanie ich z wybranymi zagadnieniami Prawa autorskiego i Prawa prasowego. Szkolenia redakcji w tym zakresie odbywały się w czasie pozalekcyjnym i zawsze miały związek z zaistniałymi potrzebami uzupełnienia wiedzy informatycznej, graficznej i poligraficznej oraz nabywania sprawności edytorskich. Ewaluacja naszych działań pojawiała się samoczynnie, gdyż gazetka wielokrotnie była nagradzana i cieszyła się dużym zainteresowaniem wśród uczniów, ale też kolejnych zespołów redakcyjnych, które ją na przestrzeni już 17 lat tworzyły i nadal tworzą. Dwukrotnie redaktorzy gazetki byli laureatami Nagrody Głównej przyznanej przez Naczelną Organizację Techniczną w ramach konkursu „Absolwent Szkoły – Technik Roku”.

Rezultaty i efektywność:

Gazetka była wielokrotnie nagradzana, integruje społeczność szkolną, jest materiałem promocyjnym o charakterze ogólnopolskim oraz międzynarodowym, jest szkołą pisania, działania w grupie, uczy odpowiedzialności za słowo, dyscypliny, organizacji. Uczniowie rozwijają swoje pasje, realizują talenty w praktyce, stale doskonalą wiedzę oraz umiejętności zawodowe. Młodzież ma możliwość pracy na najnowocześniejszym sprzęcie, oprogramowaniu oraz maszynach i urządzeniach, co znacznie ułatwia wdrożenie się w stale rozwijający się rynek pracy i wymagania stawiane absolwentom.

Wpływ gazetki na sposób kształcenia zawodu, a co za tym idzie podniesienia jakości pracy szkoły jest oczywisty. Działanie to realizuje cele szkoły, jej wizję i misję, której celem jest przygotowanie absolwenta do odnalezienia się na współczesnym rynku pracy. Wszystkie rozwijające się drukarnie stwarzają zapotrzebowanie na wykształcenie młodych pokoleń poligrafów w oparciu o najnowsze technologie, co zainicjowało potrzebę stworzenia nowego zawodu technik cyfrowych procesów graficznych, cieszący się dużym zainteresowaniem przyszłych adeptów sztuki drukarskiej. Dyrekcja szkoły wraz z Centralnym Ośrodkiem Rozwojowo Badawczym Przemysłu Poligraficznego podjęła próbę utworzenia nowego zawodu, opracowania nowej Podstawy programowej oraz stworzenie nowego programu nauczania. Ewaluacja przeprowadzona przez Kuratorium Oświaty w Krakowie wysoko oceniła podjęte działania i osiągnięte rezultaty w tym zakresie, co stopniowo podnosiło jakość kształcenia zawodowego w nasze szkole. Szkoła obecnie kształci młodzież na najwyższym poziomie, co umożliwia doskonała baza dydaktyczna do nauki zawodu oraz praktyki uczniowskie u pracodawców

Wnioski z realizacji:

Priorytetowym zadaniem szkoły w prezentowanym działaniu jest jeszcze większe motywowanie uczniów do pracy w gazetce. Angażowanie coraz większej grupy osób chętnych do pracy, uczniów z młodszych klas. Należałoby zaangażować jak największą ilość uczniów, aby uczniowie z klas starszych mogli przekazywać swoją wiedzę i umiejętności kolegom z młodszych klas.

Dynamiczny rozwój szkoły stwarza potrzebę tworzenia i dostosowywania nowego zaplecza i pracowni przedmiotowych. Istnieje realna potrzeba wygospodarowania nowych pracowni potrzebnych do pracy redakcji szkolnego czasopisma. Redakcja i procesy przygotowania każdej publikacji wymagają odpowiednich warunków pracy, zwłaszcza w miarę rozrastania się zespołu pracującego nad gazetką potrzebne są wciąż nowe pomieszczenia i sprzęt.

Współpraca z innymi podmiotami:

Redakcja gazetki szkolnej stale współpracuje z Gazetą Wyborczą, Komitetem Rodzicielskim, Samorządem Uczniowskim, Empikiem, oraz Wydawnictwami oraz Drukarniami. Współpraca ta obejmuje profesjonalne szkolenia, organizowanie warsztatów i szkoleń dla uczniów. Często podmioty współpracujące udzielają pomocy finansowej, są sponsorami nagród dla uczniów. Drukarnie i zakłady poligraficzne natomiast wspierają szkołę w materiały poligraficzne tj. farby, papier, folie i inne. Podmioty współpracujące w ramach własnego czasu ofiarują pomoc dla dobra naszych nowych inicjatyw edukacyjnych.

Rozwój szkolnego czasopisma wraz z utworzeniem i rozwojem nowych kierunków kształcenia nie mógłby się dokonać bez udziału Organów Nadzorujących, życzliwych przedsiębiorców, którzy nieodpłatnie wspierali naszą działalność w formie przekazywania nam materiałów. Przez okres wielu lat tego wsparcia udzielała nam Firma PUNKT – skanowanie i naświetlanie form drukowych, Zakład Graficzny Colonel – naświetlanie form drukowych oraz okolicznościowe drukowanie wielu nakładów, Drukarnia Skleniarz – drukowanie nakładów. LitGraf– wieloletnie drukowanie nakładu z wykorzystaniem własnego podłoża drukowego. Obecnie szkoła posiada nowoczesne wyposażenie i sprzęt do druku offsetowego i samodzielnie drukuje nakłady gazetki. Zawsze natomiast może liczyć na wsparcie i fachową pomoc od przedsiębiorców.

Innowacyjność:

Gazetka funkcjonuje również w formie elektronicznej, korzysta z nowoczesnego sprzętu komputerowego, którym dysponuje szkoła. Innowacyjność naszych działań miała miejsce u ich podstaw, kiedy powstawała szkolna gazetka i nowe procesy kształcenia w oparciu o nowe technologie. Na obecnym etapie nasze czasopismo jest wydawane w kilku językach i spełnia różne funkcje:

– jest nośnikiem informacji o najważniejszych wydarzeniach szkoły,

– jest powszechnie stosowanym materiałem służącym do promocji szkoły,

– jest środkiem integrującym środowiska, nawet w zakresie internacjonalnym

poprzez realizację programów Comenius, Erasmus+ i Leonardo da Vinci,

– jest stałym warsztatem rozwoju indywidualnych zainteresowań i potrzeb uczniów,
doskonalenia ich umiejętności edytorskich i artystycznych,

– jest wydawana zarówno w postaci papierowej jak i elektronicznej.

Innowacyjność praktyki można dostrzec w metodzie kształcenia zawodu na obecnym poziomie, polegającą na tym, iż nauczyciel musi praktycznie za pomocą narzędzi komputerowych potwierdzić prawidłowość omawianych zagadnień i poruszanych tematów, co stanowi zwrotną odpowiedź wiarygodności teorii.

Uczniowie mają wgląd do literatury którą szkoła prenumeruje. Szkoła zaprasza pracodawców na prelekcje i prezentacje z zakresu poligrafii, co pozwala młodzieży systematycznie aktualizować wiedzę fachową. Młodzież wykorzystuje swoją wiedzę teoretyczną oraz praktyczną, zdobytą na praktykach zawodowych, które odbywają podczas cyklu edukacji. Praca uczniów zakłada bardzo dużą samodzielność w realizacji zadań. Nauczyciele jedynie nadzorują pracę uczniów i służą wsparciem. Praktyka wykorzystuje innowacyjne metody pracy tj. metody planowania, ewaluacji oraz zapewnia pracę na najnowocześniejszym sprzęcie poligraficznym, pozwalające sprostać wyzwaniom przyszłych pracodawców i odnalezienie się absolwentów na rynku pracy.